خودم یا جامعه؟ تفاوت دو فرهنگ

در قسمت 7 فصل 9 shameless فرانک به آقای روانشناس میگه تاکی عمر خودت رو صرف مراقبت از همسر بیمارت میکنی؟ پس کی زندگی میکتی؟

بماند که فرانک در این داستان مظهر خودشیفتگی (Narcissist) است اما باید بپذیریم فردگرایی که ویژگی تمدن غربیه در آمریکا بیش از هر جای دنیا نمود و نفوذ داره و البته در سالهای اخیر به خاطر الگو گیری همه جانبه ما از آمریکا، در جامعه ما هم فراگیر شده.

اما وقتی که داشتم این سریال رو نگاه میکردم یاد تانجیرو کامادو در انیمه سریالی شیطان کش(鬼滅の刃، Demon Slayer) افتادم. در جای جای داستان هم شخصیت های منفی و هم شخصیت های مثبت، زنده میمونن و تلاش میکنن برای دیگران. برای کسانی که دوستشون دارن. در قسمت 17 فصل دوم انیمه شیطان کش، وقتی تانجیرو تقریبا هیچ راهی برای پیروزی نداره و اونقدر زخمی شده و زجر کشیده که آدم با خودش میگه بسه بمیری راحت تره، باز هم به خواهرش نزوکو، دوستاش و جامعش فکر می‌کنه.

بله این تفاوت دو جامعه آمریکا و ژاپن است. کشوری کوچیکه با منابع محدود اگر بخواد باقی بمونه و حتی ابرقدرت باشه جایی برای فردگرایی نداره. مهمترین سرمایه ژاپن نیروی انسانی اونه. نیروی انسانی که باید مثل یه سامورایی به جامعش متعهد باشه. نه تنها حق خودخواهی نداره بلکه حق جا زدن نداره حتی وقتی که در اوج مصیبته.

وقتی نیروگاه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱ منفجر شد جایی برای فردگرایی نیست. ژاپنی ها باید فدای ژاپن بشن. وقتی که آمریکا با نیرویی دهشتناک بهشون حمله می‌کنه باید کامیکازه داشته باشن چون جون چندتا خلبان در برابر جامعه اصلا مهم نیست.

این مقایسه دوتا کشور پیشرفته با همه یکی فردگرا و یکی جامعه گرا. هر کدوم مسیر خودشون رو میرن و انتخاب خودشون رو دارن

جالب اینه که در هر دو سریال فرانک و تانجیرو به شکلی نماد کشور خودشون هستن. فرانک گلگر بارها به تاریخ مهاجرت ایرلندی ها به آمریکا اشاره میکنه و حق و ناحق از حقوق آمریکاییش دفاع میکنه البته نقد های جانانه ای هم به مسائل مختلف آمریکا وارد میکنه. اما تانجیرو انسان ایدئال ژاپنیه. حتی نمادهای ژاپن رو هم به گوشش آویزون کرده. جمع گرایی و از خودگذشتگی هم بیش از بقیه شخصیت های فیلم داره.

مسلما نمیشه هر دو سریال را از جوانب مختلف مقایسه کرد اما با توجه به زمینه های (Context) متفاوت میشه به تفاوت های فرهنگی که منجر به خلق دو اثر متفاوت میشه پی برد.